Ὁµιλία
Σεβασµιωτάτου Μητροπολίτου Καλαβρύτων καί Αἰγιαλείας κ. Ἱερωνύµου
γιά τήν Ἱστορική Ἐπέτειο τῶν 80 ἐτῶν ἀπό τό Ὁλοκαύτωµα τῶν Καλαβρύτων Καλάβρυτα, 13 Δεκεµβρίου 2023
Σεβασµιώτατοι Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς, Ἀξιότιµε Ὑπουργέ Ἐθνικῆς Ἄµυνας,
Ἀξιότιµοι Ἐκπρόσωποι τῶν Κοµµάτων τοῦ Ἑλληνικοῦ Κοινοβουλίου,
Ἀξιότιµε Περιφερειάρχα Δυτικῆς Ἑλλάδος, Ἀξιότιµε Δήµαρχε Καλαβρύτων καί µέλη τῆς Τοπικῆς Αὐτοδιοικήσεως,
Εὐλαβέστατοι Κληρικοί,
Ἀξιότιµοι Ἐκπρόσωποι τῶν Ἑλληνικῶν Ἐνόπλων Δυνάµεων καί τῶν Ὑπηρεσιῶν τῶν Σωµάτων Ἀσφαλείας,
Ἀγαπητοί ἀδελφοί,
Ἐγκαρδίως σᾶς εὐχαριστοῦµε, διότι µέ τήν παρουσία σας τιµᾶτε µαζί µας, ἐδῶ σήµερα, 13 Δεκεµβρίου τοῦ 2023, τήν Ἱστορική Ἐπέτειο τῶν 80 ἐτῶν ἀπό τό Ὁλοκαύτωµα τῶν Καλαβρύτων, ἐκφράζοντας τήν ἔντονη αἴσθηση τοῦ ἠθικοῦ χρέους, τοῦ ἱεροῦ καθήκοντος καί τῆς βαθειᾶς εὐγνωµοσύνης, πού διατρέχει τόν λογισµό καί τήν ψυχή µας µπρός στήν ἐκτέλεση τῶν Καλαβρυτινῶν ἡρώων καί ἀποτίοντας φόρο τιµῆς σέ αὐτούς, πού χάρη στή θυσία τους διατρανώθηκε τό ἀγαθό τῆς εἰρήνης καί κατακεραυνώθηκε ὁ πόλεµος στή συνείδηση ὅλων τῶν µετέπειτα γενεῶν.
Ἡ συµµετοχή µας στίς ἐκδηλώσεις Μνήµης καταδικάζει τήν ἀποτρόπαιη θηριωδία τοῦ Ὁλοκαυτώµατος, τό ὁποῖο κατέδειξε µέ ἀπόλυτη ἀκρίβεια τή βαρβαρότητα, τή βαναυσότητα, τήν ἀπανθρωπιά καί τό χάος πού γεννᾶ ὁ πόλεµος στίς ἀδυσώπητες ψυχές αὐτῶν πού τόν προκαλοῦν, ἀλλά καί τίς ὀδυνηρές συνέπειες πού χαράζει ὁ ἀπόηχός του στίς ψυχές τῶν ἀθώων ἀνθρώπων.
Πρίν ἀπό 80 χρόνια, στόν αἱµατοβαµµένο ἔκτοτε λόφο τοῦ Καππῆ, τά γερµανικά στρατεύµατα Κατοχῆς ἐκτέλεσαν στυγνά µέ ὑποχθόνιο καί ἐκδικητικό τρόπο ὅλους τούς ἄρρενες Καλαβρυτινούς, µέ σκοπό νά ἀφανίσουν τήν πόλη, ἀφοῦ, ὅπως εἶναι γνωστό, εἶχαν ἐπιµελῶς φροντίσει νά ἐξοντώσουν ἐν συνεχείᾳ καί τά γυναικόπαιδα, σχέδιο πού εὐτυχῶς ἡ δύναµη τῆς Θείας Χάριτος ἀπέτρεψε.
Ἡ θυσία, ὅµως, τῶν Καλαβρυτινῶν ἡρώων δέν ἐξυπηρέτησε ἐν τέλει τούς σκοτεινούς καί ὑστερόβουλους σκοπούς τοῦ κοντόφθαλµου καί µισάνθρωπου φασισµοῦ. Ἀντίθετα, ἐξύψωσε τίς ἀρετές τοῦ χρέους, τῆς πίστης, τῆς ἠθικῆς καί τῆς πνευµατικῆς ἐλευθερίας, γιά ἄλλη µία φορά ἐδῶ, κάτω ἀπό τήν Ἁγία Λαύρα, σέ διαχρονικά καί πανανθρώπινα ἰδανικά.
Ὁ Σταυρός πού ὑψώνεται στόν λόφο τοῦ Καππῆ, ἀφ’ ἑνός µέν, ἀντανακλᾶ τόν πόνο, τό ἄδικο, τό µαρτύριο καί τά δάκρυα, ἀφ’ ἑτέρου δέ, ἀκτινοβολεῖ πρός πᾶσαν κατεύθυνσιν τίς ἀρετές τῆς ἀξιοπρέπειας, τῆς γενναιότητας καί τῆς θυσίας ἐν ὀνόµατι τῆς Πατρίδος.
Ἐπιπλέον δέ, στό πλαίσιο τῆς Ἱστορικῆς Μνήµης καί ὁπωσδήποτε πέρα ἀπό κάθε λογική ἀντεκδίκησης, ὀφείλουµε νά ἐντάξουµε, ὡς ἀπαιτήσεις τῆς Δικαιοσύνης τῆς Ἱστορίας, καί τίς ἀξιώσεις τῆς Ἑλλάδος σχετικῶς πρός τό κατοχικό δάνειο καί τίς ἀποζηµιώσεις γιά τά θύµατα καί τίς ἀνυπολόγιστες καταστροφές τῆς ναζιστικῆς θηριωδίας.
Τό αἷµα τῶν ἐκτελεσθέντων ἡρώων, ὄχι µόνο τῆς ἱστορικῆς καί µαρτυρικῆς αὐτῆς πόλης, ἀλλά καί ὁλόκληρης τῆς Ἑλλάδος, διαποτίζει τίς συνειδήσεις καί διατηρεῖ νωπές τίς µνῆµες ὅλων µας, θωρακίζοντάς µας µέ πίστη, φιλειρηνική προπάντων διάθεση, ἀλλά καί θάρρος ἀπέναντι στίς ξένες ἐπιβουλές κατά τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ Ἑλληνισµοῦ.
Ἐπιπροσθέτως, εἶναι χρέος µας νά ἐξάρουµε τή δύναµη, τή γεναιοψυχία καί τήν ἀντοχή τῶν γυναικῶν, οἱ ὁποῖες ἀναγκάστηκαν νά πνίξουν τόν πόνο καί τά δάκρυά τους, θυσιάζοντάς τα στόν βωµό τῆς εὐθύνης γιά τήν ἐξασφάλιση τῆς ἱστορικῆς συνέχειας τῆς πόλεως τῶν Καλαβρύτων, πού πλέον, λόγῳ τῶν τετελεσµένων γεγονότων, εἶχε περιέλθει στά χέρια τους.
Εἶναι πραγµατικά ἀνεκτίµητη ἡ ἐθνικοῦ χαρακτήρα συµβολή τῆς Ἑλληνίδας καί δή τῆς Καλαβρυτινῆς γυναίκας καί µάνας διά τῆς ἀνατροφῆς ἄξιων τέκνων , γαλουχηµένων µέ χριστιανικά ἰδεώδη καί ἀρχές, ὅπως ἡ φιλοπατρία, ἡ τόλµη, ἡ αὐτοθυσία, ὑπηρετῶντας τό χρέος της ἔναντι τῆς Ἱστορίας, ἀλλά καί τοῦ ρόλου της διαχρονικά µέσα σέ αὐτήν. Γυναίκα, ἄλλωστε, ἦταν ἡ Παναγία, ἡ µάνα τοῦ Χριστοῦ µας, πού ἀδιαµαρτύρητα τόν ἀντίκριζε Ἐσταυρωµένο, γνωρίζοντας ὅτι ἐκείνη τή στιγµή ἐπιτελεῖται τό ἔργο τῆς Θείας Πρόνοιας γιά τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. Γυναίκα ἦταν ἡ Σπαρτιάτισσα µάνα, πού ἀποχαιρετοῦσε τόν πολεµιστή γιό της µέ τήν ἐντολή “ἤ τάν ἤ ἐπί τᾶς”, πρός ὄφελος τῆς Πατρίδος. Γυναῖκες ἦταν καί οἱ Καλαβρυτινές µάνες, πού ἀνέστησαν τίς οἰκογένειές τους µέ τά ἐναποµείναντα ἀνήλικα τέκνα τους καί κράτησαν ζωντανά τά Καλάβρυτα µετά τό Ὁλοκαύτωµα.
Ἄς ἀναδείξουµε, λοιπόν, καί ἀπό αὐτοῦ τοῦ βήµατος, τήν ἱερή αὐτή ἀποστολή τους, ὡς πεµπτουσία τοῦ ἱεροῦ θεσµοῦ τῆς παραδοσιακῆς ἑλληνικῆς οἰκογένειας, ὁ ὁποῖος φαίνεται νά βάλλεται ἀπό ἀλλότρια πρός τήν Ὀρθοδοξία καί τόν Ἑλληνισµό ἤθη καί πρότυπα ξενόφερτων σχηµάτων.
Ἄς παραδειγµατιστοῦµε ἀπό ὅλους αὐτούς τούς ἁπλοῦς καί ὑπερήφανους ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι µπορεῖ νά µήν διέθεταν περγαµηνές, διέθεταν ὅµως ψυχικό σθένος καί ἠθικό ἀνάστηµα, καί ἄς προσπαθήσουµε, ἐν µέσῳ τῶν ἐπίµονων ἐπιταγῶν τῆς παγκοσµιοποίησης καί τῆς πολυπολιτισµικότητας, νά διαφυλάξουµε ἄσβεστη τήν ἱστορική µας µνήµη καί ἀκµαῖα τά ἰδιαίτερα ἐθνικά µας χαρακτηριστικά, κινούµενοι πάντα στά πλαίσια τοῦ σεβασµοῦ καί τῆς εἰρηνικῆς συνύπαρξης µεταξύ τῶν λαῶν.
Ἄς κρατήσουµε ψηλά τά ἰδανικά µας καί ἄς τά µεταλαµπαδεύσουµε µέσῳ τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Παιδείας στίς ψυχές τῶν νέων µας, βοηθῶντας τους νά σφυρηλατήσουν µέ αὐτά προσωπικότητες διαποτισµένες µέ τίς ἀρετές τῆς εἰρήνης, τῆς δικαιοσύνης, τῆς ἐλευθερίας, τῆς ἀλληλεγγύης καί τῆς ἀγάπης, στοιχεῖα ἀπαραίτητα γιά νά ὑπάρχει ἐλπίδα οὐσιαστικῆς προόδου στήν ἀνθρωπότητα.
Κλείνω µέ λίγους στίχους ἀπό τήν ποιητική συµφωνία “Αίµα και Μύρο Νεοµαρτύρων Καλαβρυτινών” τοῦ Αἰγιώτη Λογοτέχνη Ἰωάννου Ἀνδρικόπουλου:
“Τούτος ο τόπος αφήνει κληρονοµιά, στους αγέννητους,
ιερούς τύµβους από κόκκαλα ανωνύµων ηρώων…
Τούτος ο τόπος γιοµάτος βουερά ποτάµια αίµατος,
κρατάει ψηλά τα παληά, αγιασµένα λάβαρα και ψαλµωδεί δοξαστικά τροπάρια
για την Τιµή, για τη Συνείδηση, για την Περηφάνεια…”
Ἄς εἶναι αἰωνία Αὐτῶν ἡ Μνήµη!
