ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Β' ΛΟΥΚΑ
Η σημερινή ευαγγελική περικοπή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, ένας απέραντος πνευματικός θησαυρός. Θέτει τις προϋποθέσεις της συμμετοχής μας στην ζωή του Χριστού, οι οποίες είναι η συγχώρεση, η άφεση, η συμφιλίωση, η ειρήνη, η αγάπη. Ο Κύριος μιλάει για την ανιδιοτέλεια, για την πραγματική ευγένεια, για τη μακροθυμία. Η πρώτη φράση της σημερινής ευαγγελικής περικοπής, η προτροπή του Κυρίου «καθώς θέλετε ίνα ποιώσιν υμίν οι άνθρωποι, και υμείς ποιείτε αυτοίς ομοίως» δηλαδή “Όπως θέλετε να σας συμπεριφέρονται οι άνθρωποι, έτσι ακριβώς να τους συμπεριφέρεστε κι εσείς” χαρακτηρίστηκε ως «ο χρυσός κανόνας της χριστιανικής ηθικής». Τα λόγια αυτά εμπερικλείουν όλη τη διδασκαλία του χριστιανισμού περί αγάπης, περί του τρόπου ζωής και συμπεριφοράς των ανθρώπων μεταξύ τους. ώστε να μπορεί να φανερώνεται ο Θεός στη ζωή τους.
Αν αγαπάμε μόνο αυτούς που μας αγαπούν, δεν πρέπει να περιμένουμε καμία εύνοια από το Θεό, αφου και οι αμαρτωλοί αγαπούν αυτούς που τους αγαπούν. Αν πάλι κάνουμε καλό σ’ αυτούς που μας κάνουν καλό, πάλι δεν πρέπει να περιμένουμε καμιά εύνοια από το Θεό γιατί και οι αμαρτωλοί το ίδιο κάνουν. Αν δανείζουμε σε αυτούς που ελπίζουμε οτι θα μας τα επιστρέψουν πίσω, δεν πρέπει να περιμένουμε καμία εύνοια από το Θεό γιατί και οι αμαρτωλοί δανείζουν στους αμαρτωλούς με σκοπό να τα πάρουν πίσω και τότε η αγάπη γίνεται αντικείμενο δοσοληψίας, η φιλανθρωπία είναι ιδιοτελής, και δεν υπάρχει αγάπη, αλλά συμφέρον και εγωισμός. Αντίθετα με αυτούς, έμεις πρέπει να αγαπούμε τους εχθρούς μας να κάνουμε το καλό και να δανείζουμε χωρίς να περιμένουμε να πάρουμε ωτίποτα πίσω ως αντάλαγμα. Βλέποντας αυτή μας την προσπάθεια ο Θεός, θα μας ανταμείψει με το παραπάνω και θα μας κάνει παιδιά του. Να είμαστε λοιπόν σπλαχνικοί, όπως είναι σπλαχνικός και ο Θεός Πατέρας μας.
Πολλές φορές, μέσα στην ανθρώπινη ατέλεια και αδυναμία μας, και έχοντας ανάγκη να εισπράξουμε την αγάπη των συνανθρώπων μας, την αποδοχή τους, την κατανόησή τους, αντιλαμβανόμαστε την αγάπη ως μια κίνηση συναισθηματική, που περιορίζεται σε ένα στενό κύκλο ανθρώπων γύρω μας, και συχνά μεταβάλλεται, ανάλογα με τη συμπεριφορά τους. Όμως για τον Χριστό η αγάπη είναι κοινωνία προσώπων, και επειδή ως κοινωνία προσώπων και ως σχέση ενότητας με τον συνάνθρωπο και με τον Θεό δεν μπορεί να υπάρξει με όρους ιδιοτελείς, το χαρακτηριστικό της γνώρισμα δεν είναι η αντιπροσφορά, αλλά η προσφορά δίχως ανταλλάγματα, χωρίς κατ’ ανάγκη να περιμένουμε την ανταπόδοση των άλλων. Πιο απλά, αν περιμένουμε όλοι μας πρώτα οι άλλοι να μάς φερθούν με αγάπη, ώστε κι εμείς να πράξουμε ανάλογα, τότε μοιραία οι άνθρωποι αποξενωνόμαστε μεταξύ μας, κλεινόμαστε στο Εγώ μας και ζούμε από τώρα την απομόνωση, την προσωπική μας Κόλαση.
Η αγάπη προς τον πλησίον μας δεν είναι κάτι το αόριστο αλλά εκφράζεται με συγκεκριμένες πράξεις αγάπης που καλούμαστε να κάνουμε μέσα από την συνύπαρξη και τη συναναστροφή μας με τους άλλους ανθρώπους. Εάν εγκλωβιστούμε στην ατομικότητα μας τότε δεν μπορούμε να αγαπήσουμε τους συνανθρώπους μας και κατ’ επέκταση τον ίδιο τον Θεό. Γι’ αυτό και ο τελικός μας στόχος πρέπει να παραμένει η αγάπη προς όλους. Η χριστιανική αγάπη είναι προσφορά και θυσία. Ο ίδιος ο Χριστός από αληθινή και ανιδιοτελή αγάπη για τη σωτηρία μας θυσίασε τον εαυτό του, οδηγούμενος στο Σταυρικό θάνατο. Επομένως, οτιδήποτε κάνουμε πρέπει να το κάνουμε, χωρίς να ζητούμε ανταλλάγματα. Αν όλοι οι άνθρωποι εφάρμοζαν αυτόν τον χρυσό κανόνα δεν θα υπήρχαν εγκλήματα, δεν θα υπήρχε αδικία στον κόσμο δεν θα υπήρχε οικονομική και κοινωνική ανισότητα. Ο πραγματικά οικτίρμων άνθρωπος δεν χωρίζει πρόσωπα. Δεν είναι στους μεν οικτίρμων και στους δε ανοικτίρμων. Αλλά σε όλους αγωνίζεται να δείξει τους οικτιρμούς, την αγάπη του γιατί το πιστεύει βαθιά ότι έτσι μόνο ακολουθεί τα ίχνη του πανοικτίρμονος Θεού.
Οι υποδείξεις του Χριστού στην σημερινή ευαγγελική περικοπή αποτελούν τους δείκτες της κοινωνικής συμπεριφοράς που πρέπει να έχουμε ως χριστιανοί. Ίσως σε πολλούς από μας που ζούμε σε μια κοινωνία που έχει σαν στόχο την ευμάρεια, αυτά να ακούγονται ως πράγματα αδύνατα να εφαρμοστούν. Για το χριστιανό όμως οι υποδείξεις αυτές αποτελούν τα σκαλοπάτια που θα τον οδηγήσουν προς την τελειότητα
Η αγάπη μας πρέπει να είναι σαν τον ήλιο και τη βροχή. Ο Θεός ανατέλλει τον ήλιο και στέλνει τη βροχή, όχι μόνον για τους δικαίους, αλλά και για κάθε αμαρτωλό, ακόμη για εκείνους που αντιστρατεύονται στο θέλημά Του. Με παρόμοιο τρόπο ο πιστός Χριστιανός αγαπάει όχι μονάχα εκείνους που τον αγαπούν, αλλά εκείνους που είναι εχθρικοί απέναντι του. Αγαπά εκείνους που τον έβλαψαν, εκείνους που θέλουν το κακό του, εκείνους που τον κατατρέχουν και καθημερινά τον ζημιώνουν. Ο Χριστός συγχώρησε τους σταυρωτές Του, όταν βρισκόταν πάνω στον Σταυρό, την στιγμή που πόνεσε περισσότερο.
Ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός με τα σημερινά ευαγγελικά λόγια μας δίνει τον χρυσό κανόνα της ζωής. Όπως θέλομε να μας συμπεριφέρονται οι άνθρωποι, και εμείς πρέπει να συμπεριφερόμαστε σ’ αυτούς. Πρέπει, σαν μαθητές του Χριστού, να γίνουμε μιμητές Θεού στην αγάπη. Μόνον, όταν υπερβούμε τα όρια της ανθρώπινης φυσικής αγάπης, θα μπορέσουμε να συμμετάσχουμε στη θεία αγάπη, που δεν γνωρίζει όρια, προϋποθέσεις και συμφέροντα. Τότε και μόνον τότε, θα είμαστε παιδιά του Θεού, του Οποίου η Χάρη ας ευχηθούμε να σκεπάζει και να φωτίζει όλους μας. Αμήν.
Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου
