ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΟΥ ΘΩΜΑ
Ένα απο τα κύρια χαρακτηριστικά της εποχής μας είναι η απιστία. Η δυσκολία δηλαδή να δεχθούμε ότι πάνω από εμάς βρίσκεται, όχι απλά μια ανώτερη δύναμη, αλλά ο Θεός ο οποίος μας βλέπει και ακολουθεί πατρικά κάθε μας βήμα. Η άρνηση της ύπαρξης του Θεού εντοπίζεται στο επιχείρημα ότι αφού δεν βλέπουμε τον Θεό, άρα δεν υπάρχει. Μόνο ότι βλέπουμε, ότι ψηλαφίζουμε, ότι πιάνουμε είναι πραγματικό ενώ από κει και πέρα όλες οι θεωρίες περί υπάρξεως Θεού ανήκουν στην σφαίρα της φαντασίας. Η τάση του να μην πιστεύει κανείς δεν είναι κάτι το καινούργιο. Δεν είναι δηλαδή χαρακτηριστικό μόνο της σημερινής εποχής. Ανέκαθεν υπήρξαν άνθρωποι οι οποίοι και αν ακόμα είχαν μπροστά τους χειροπιαστές αποδείξεις ότι υπάρχει Θεός εκείνοι τον αρνήθηκαν και τον πολέμησαν. Από την άλλη υπήρξαν και υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι αναζητούν αποδείξεις για να πιστέψουν όπως ακριβώς έκανε ο άπιστος στην αρχή και κατόπιν πιστός μαθητής του Χριστού ο Θωμάς.
Φοβισμένοι οι μαθητές του Χριστού μας μετά την Ανάσταση είχαν κλεισθεί σ΄ ένα σπίτι συζητώντας τα καταπληκτικά γεγονότα των ημερών. Και περίμεναν. Περίμεναν να εκπληρωθούν όλες οι υποσχέσεις του Διδασκάλου. Έχουν λάβει βεβαίως το μήνυμα της Αναστάσεως του Διδασκάλου, το έμαθαν από τις μαθήτριες, αλλά εξακολουθούν να αμφιβάλλουν. Θεωρούν ότι είναι γυναικείες φαντασίες το γεγονός. Και να ο Κύριος εμφανίζεται, τους καλεί να δουν τις πληγές από τα χέρια και τα πόδια που ακόμα είναι νωπές από τα καρφιά του Σταυρού. Θέλει να βεβαιωθούν ότι είναι γεγονός η Ανάστασή Του. Εχάρησαν ουν οι μαθηταί ιδόντες τον Κύριον» και Εκείνος τους δίνει την ειρήνη, «Ειρήνη ημίν», τους δυναμώνει με το Πνεύμα το Άγιον, «Λάβετε Πνεύμα Άγιον» τους λεει. Τους δίνει το χάρισμα και την εξουσία σαν συνέχεια της παρουσίας του στην γη, για την δημιουργία της επί γης Εκκλησίας Του, να συγχωρούν αμαρτίες «αν τινων αφήτε τας αμαρτίας αφίενται αυτοίς, αν τινων κρατήτε κεκράτηνται».Η λύπη τους μετατρέπεται σε χαρά, η απελπισία σε ευτυχία, ο φόβος εξαφανίζεται και λαμβάνει την θέση του το θάρρος. Ένας μόνον λείπει και αυτός είναι ο Θωμάς.
Η χαρά των μαθητών είναι απερίγραπτη «Έωρακαμεν τον Κύριον»! Είδαμε τον Κύριο φώναζαν. Ο Θωμάς όταν συναντήθηκε μαζί τους και άκουσε για την εμφάνιση του Χριστού, δεν έδειξε τον ίδιο ενθουσιασμό δεν ένιωσε την ίδια χαρά. Ο Απόστολος Θωμάς ήταν δύσπιστος χαρακτήρας, ήταν θετικός τύπος, ζητούσε αποδείξεις. Εκπροσωπούσε τους ερευνητές και αναζητητές της αλήθειας. Ήθελε μία προσωπική εμπειρία. Δεν αρκέσθηκε στα όσα του είπαν οι υπόλοιποι μαθητές.Τον είδε μαζί με τους άλλους να δαμάζει τα στοιχεία της φύσεως, να διατάζει τα κύματα και εκείνα να γαληνεύουν, τον είδε να ανασταίνει νεκρούς, τον είδε να σηκώνει παράλυτους, τον είδε να συγχωρεί τους εχθρούς του επάνω στον Σταυρό, είδε την γη να τρέμει κάτω από τα πόδια του όταν ο Εσταυρωμένος είπε το «Τετέλεσται», άκουσε ότι το Σώμα του δεν βρέθηκε στον Τάφο μετά τρεις ημέρες, όμως παρά ταύτα δεν πίστεψε. Γιατί ; Γιατί η απιστία είναι ζυμωμένη με την ανθρώπινη φύση. Όλοι μας πιστεύουμε, αλλά σε καιρό πειρασμού, η πίστη μας χαλαρώνει, ζητούμε από τον Θεό να κάνει έντονη την παρουσία του και έτσι γίνεται μόνο που ο Θεός εμφανίζεται μπροστά μας όπως θέλει εκείνος όχι όπως θέλουμε εμείς.
“Εάν μη ίδω, ου μη πιστεύσω”, είναι τα λόγια με τα οποία αντιδρά ο Θωμάς, όταν μαθαίνει την είδηση της Αναστάσεως του Χριστού, και ότι το ίδιο βράδυ της Αναστάσεως ο Κύριος φανερώθηκε στους υπόλοιπους μαθητές. Εάν δεν δω με τα μάτια μου τον Ιησού, αν δεν αγγίξω τα πληγωμένα χέρια Του και την πλευρά Του, δεν πρόκειται να πιστέψω αυτό το απροσδόκητο και τόσο χαρμόσυνο γεγονός. Μετά από οκτώ ημέρες ο Αναστημένος Σωτήρας εμφανίζεται και πάλι. Παρόντες είναι όλοι οι μαθηταί και ο Θωμάς. «Έλα Θωμά. Φέρε τον δακτυλόν Σου εδώ. Και κοίταξε τα χέρια μου και φέρε το χέρι Σου και βάλε στην πλευρά μου και μην γίνεσαι άπιστος αλλά πιστός»! Να η ώρα της σωτηρίας,της ομολογίας. Ο μαθητής συντετριμμένος, ταπεινωμένος μετά την έρευνα, σωριάστηκε μπροστά στα πόδια του Διδασκάλου και άφησε να βγουν από τα ευτυχισμένα στήθη του τούτα τα λόγια : «Ο Κύριος μου και ο Θεός μου».
Θυμόμαστε σήμερα το γεγονός της ψηλαφήσεως του Θωμά, όχι μόνο γιατί αποτελεί συνέχεια των γεγονότων που ακολούθησαν το Πάθος και την Ανάσταση του Κυρίου μας, αλλά κυρίως επειδή μας δίνει μια άμεση μαρτυρία για την αλήθεια της Αναστάσεως του Χριστού. Δεν είναι εύκολο να πιστέψει κανείς ότι πράγματι ο Χριστός αναστήθηκε, και πολύ περισσότερο όταν η χριστιανική πίστη έχει θεμελιωθεί στην Ανάσταση του Κυρίου. “Ει δε Χριστός ουκ εγήγερται, κενόν άρα τό κήρυγμα ημών, κενή και η πίστις ημών”, θα μας πει ο Απόστολος Παύλος. Πράγματι, αν ο Χριστός δεν αναστήθηκε, τότε όλα είναι μάταια, τότε δεν υπάρχει καμία ελπίδα για τον άνθρωπο, καμία προοπτική πνευματικής ανάκαμψης και ζωής. Οι υμνογράφοι της Εκκλησίας αποκαλούν “καλή” την απιστία του Θωμά, επειδή από τη μία μεριά αποτελούσε έκφραση της επιθυμίας του μαθητή να δει και ο ίδιος τον αναστημένο Κύριο, όπως οι υπόλοιποι μαθητές. Και από την άλλη, επειδή στο πρόσωπο του Θωμά γινόμαστε κι εμείς διαχρονικά μάρτυρες της Αναστάσεως. Εμείς δεν μπορούμε να ψηλαφήσουμε τον Χριστό, μιας που ζούμε τόσο μακριά από την εποχή εκείνη. Το έπραξε όμως για χάρη μας και στη θέση μας ο “άπιστος” μαθητής, ώστε να διαλυθεί κάθε αμφιβολία μέσα μας και να εδραιωθεί η πίστη στην Ανάσταση του Κυρίου.
“Μακάριοι οι μη ιδόντες και πιστεύσαντες”, θα αποκριθεί ο Χριστός στον Θωμά, αναφερόμενος σε όλους εκείνους που αρκούνται στη διήγηση του Ευαγγελίου για να πιστέψουν. Δεν εννοεί εδώ ο Χριστός να μην ερευνούμε και να μην εξετάζουμε την αλήθεια, αλλά μακαρίζει αυτούς που κάνουν την προσωπική τους υπέρβαση και εξετάζουν με την καρδιά τους τις αλήθειες του Ευαγγελίου. Μακαρίζει την πίστη, η οποία υπερβαίνει την ανάγκη των αποδείξεων. Άλλωστε, αν υπήρχαν αποδείξεις για όλα, τότε δεν θα μιλούσαμε για πίστη, αλλά για αναγκαστική παραδοχή κάποιων πραγμάτων.
Φρόντισε ωστόσο ο Κύριος, επειδή η Ανάστασή Του αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της πίστεώς μας, να μας προσφέρει και τις αποδείξεις, ώστε να έχουμε την βεβαιότητα και να μην απιστούμε.
Το γεγονός που εορτάζουμε και θυμόμαστε σήμερα, αυτό της ψηλαφήσεως του Θωμά, αποτελεί ευεργεσία για την Εκκλησία και για τον καθένα μας, διότι εξαφανίζει κάθε αμφιβολία και κάθε δισταγμό. Ας ακολουθήσουμε επομένως τον Θωμά, και ας δοξολογήσουμε τον Αναστάντα Κύριο. Ας Τον προσκυνήσουμε και ας αναφωνήσουμε κι εμείς, “ο Κύριός μου και ο Θεός μου”. Ας έχουμε πίστη ακράδαντή και σταθερή, ότι ο σαρκωθείς Υιός και Λόγος του Θεού, που σταυρώθηκε για τις αμαρτίες μας και κατήλθε μέχρι τον Άδη, όντως αναστήθηκε την τρίτη ημέρα, παρέχοντας στον καθένα που πιστεύει σε Αυτόν ζωή και αφθαρσία και χαρά και Ανάσταση. Αμήν.
Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου
