ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Δ' ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Με τη Χάρη του Θεού βρισκόμαστε στην τέταρτη Κυριακή των Νηστειών. Σήμερα η Εκκλησία μας τιμά και προβάλλει μία εξέχουσα μορφή του Μοναχικού βίου, τον όσιο Ιωάννη, τον ηγούμενο της Ιεράς Μονής του Σινά και συγγραφέα του ασκητικού βιβλίου «Κλίμαξ», επειδή θέλει να υπογραμμίσει την αρετή της ασκήσεως, ως απαραίτητου χαρακτηριστικού της πνευματικής μας ζωής. Τονώνει έτσι την αγωνιστική πορεία μας προς το Πάσχα, και μας ενισχύει στη συνέχιση της. Για να αναδειχθεί η σημαντικότητα της ασκήσεως στην πορεία μας και η αξία της στη διατήρηση της σχέσης μας με τον Θεό, η Εκκλησία επιλέγει, για να μας διδάξει, τη σημερινή ευαγγελική περικοπή, κατά την οποία ο ίδιος ο Χριστός μας μιλάει για την προσευχή και τη νηστεία, ως τα όπλα τα οποία, όταν συνδυάζονται, κερδίζουν την νίκη κατά των δαιμόνων. Αυτή η αναφορά γίνεται εξαιτίας της αδυναμίας των μαθητών να εκβάλουν ένα δαιμόνιο από ένα δυστυχισμένο νέο, τον οποίο ο πατέρας του στη συνέχεια για τον ίδιο λόγο οδήγησε τελικά στον Χριστό, όπου και ο Χριστός έβγαλε το δαιμόνιο από το παιδί. Αυτή η αδυναμία των μαθητών δημιουργεί πράγματι μια αρχική απορία σε όλους, δεδομένων των τόσων θαυμάτων, που οι ίδιοι είχαν μέχρι εκείνη την στιγμή επιτελέσει. Η πρόθεση όμως του Κυρίου γίνεται στη συνέχεια σαφής, αφού ήθελε να καλλιεργήσει στους μαθητές Του το πνεύμα ταπεινοφροσύνης που απαιτείται, ώστε να συνειδητοποιήσουν ότι η δύναμη που κατείχαν και φανέρωναν δεν ήταν δική τους, αλλά «...δώρημα τέλειον άνωθεν καταβαίνον...».

Όχι όμως μόνον αυτό. Ο Χριστός θέλησε να τονίσει σε όλους όσους διακρίνονται στην πνευματική ζωή, πως δὲν επιτρέπεται κανένας εφησυχασμός, αλλά επιβάλλεται διαρκής επαγρύπνηση και αδιάκοπος αγώνας για την πνευματική προκοπή.

Ο Χριστός γι’ αυτόν τον λόγο προτείνει τον συνδυασμό νηστείας και προσευχής.

Όταν ο άνθρωπος προσεύχεται μετά από νηστεία τροφών και κυρίως παθών, η προσευχή του έχει το στοιχείο τῆς ασκήσεως, της θυσίας και τῆς προσφοράς. Τότε δὲν δυσκολεύεται να προσευχηθεί, αφού δεν εμποδίζεται από το βάρος των φαγητών ή από το μεγαλύτερο βάρος των τύψεων.

Η νηστεία που ορίζει η εκκλησία μας δίνει φτερά στην προσευχή, διότι ταπεινώνει τον άνθρωπο. Τον εξασκεί σωματικά και ψυχικά. Απονεκρώνει τις σαρκικές επιθυμίες και ηδονές, και προετοιμάζει το σώμα κατάλληλα, ώστε να μην καταστεί εμπόδιο, αλλά να υπηρετήσει την ανάγκη της ψυχής την ώρα της προσευχής. Μια τέτοια προσευχής αυξάνει την πίστη και γίνεται ζωντανή εμπειρία που μας κάνει να αισθανόμαστε τον Θεό ολοζώντανο μπροστά μας, αφού φέρνει τη Χάρη Του και το θαύμα στη ζωή μας.

Αυτά ακριβώς τα δύο πνευματικά όπλα, την προσευχή συνδυασμένη με τη νηστεία, μας καλεί η Εκκλησία μας να χρησιμοποιήσουμε περισσότερο τώρα κατά την περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστής.

Ας συνεχίσουμε λοιπόν τον αγώνα μας στον πνευματικό στίβο με τα όπλα αυτά, αφού αποδεδειγμένα από την ασκητική ζωή των πατέρων μας οδηγούν στην επιτυχία του στόχου μας. Αμήν.

Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου

Καθηγουμένου Ιεράς Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών