ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Δ΄ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ

Τέταρτη Κυριακή των Νηστειών σήμερα και η Αγία μας Εκκλησία  τιμά και προβάλλει μία εξέχουσα μορφὴ του Μοναχικού βίου, του Αγίου Ιωάννη συγραφέως της Κλίμακος. Ο Όσιος Ιωάννης γεννήθηκε κατά το 525 μ.Χ στην Συρία από πλούσιους και ευγενείς γονείς. Ανατράφηκε με ιδιαίτερη πνευματική καλλιέργεια σε ένα ωραίο περιβάλλον, το οποίο όμως δεν τον ανάπαυε, καθώς εκείνος από μικρός αγαπούσε την προσευχή, τη νηστεία και την άσκηση. Έτσι, λοιπόν, νεαρός πήγε στο Σινά για να ζήσει την ασκητική ζωή και πρόκοψε πνευματικά τόσο πολύ ώστε πολλοί άνθρωποι έρχονταν να πάρουν την ευχή του και τις άγιες συμβουλές του. Έτσι, η Χάρις  του Θεού τον αξίωσε να γίνει ηγούμενος στη Μονή του Σινά στην οποία προσέφερε τη διακονία του για την πνευματική οικοδομή των Μοναχών, αλλά και όσων τον επισκέπτονταν. Συνέγραψε πολλά πνευματικά συγγράμματα από τα οποία πιο γνωστή είναι η Κλίμακα, στο οποίο σύγγραμμα αναφέρονται 30 ἀρετές, από τις πιο απλές και πρακτικές έως τις πιο θείες και ουράνιες. Είναι σαν μιά πνευματική σκάλα που ανεβάζει στον ουρανό.

Η ασκήση είναι  απαραίτητο χαρακτηριστικό της πνευματικής μας ζωής και αυτό το βλέπουμε στη σημερινή ευαγγελικὴ περικοπή, όπου ο ίδιος ο Χριστὸς ομιλεί για προσευχή και νηστεία, ως τα όπλα τα οποία, όταν συνδυάζονται, κερδίζουν την νίκη κατά των δαιμόνων. Το σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα, μας καταγράφει τον πόνο και την δυστυχία ενός πατέρα, που έβλεπε το παιδί του να βασανίζεται από τις ενέργειες του διαβόλου. Ο δυστυχής πατέρας πλησιάζει τους μαθητές του Χριστού και τους παρακαλεί, τους ικετεύει, να βοηθήσουν το παιδί του, όμως αυτοί δεν μπόρεσαν να το θεραπεύσουν και  να του δώσουν την χαρά και την ευτυχία.  Τότε έτρεξε κοντά στον Κύριο να Του πει τον μεγάλο πόνο του: Διδάσκαλε, σου έφερα τον γιο μου, που τον κυρίευσε δαιμονικό πνεύμα και του πήρε τη φωνή. Υποφέρει πολύ! Όταν τον πιάσει, τον ρίχνει στη γη, τον κάνει ν’ αφρίζει, να τρίζει τα δόντια του και τον αφήνει ξερό και αναίσθητο. Πολλές φορές τον έριξε στη φωτιά και στο νερό για να τον εξοντώσει. Παρακάλεσα τους μαθητές σου να τον ελευθερώσουν, αλλά δεν μπόρεσαν.

Τότε ο Κύριος γεμάτος παράπονο αναφώνησε: “Ω γενεά που παραμένεις άπιστη και διεστραμμένη, ενώ είδες τόσα θαύματα! Μέχρι πότε θα είμαι μαζί σας και θα σας ανέχομαι; Φέρτε τόν μου εδώ.” Μόλις όμως έφεραν τον νέο μπροστά στον Κύριο, το θέαμα ήταν φοβερό. Το πονηρό πνεύμα άρχισε να συνταράζει με σπασμούς τον νέο, ο οποίος, αφού έπεσε στη γη, κυλιόταν κι έβγαζε αφρούς από το στόμα του. Δεν μπορούσε όμως να πει ούτε λέξη. Μόνο κραυγές μπορούσε να βγάζει πολλές, που συγκλόνιζαν τις καρδιές όσων τον έβλεπαν. Ο νέος αυτός δεν μπορούσε να μιλήσει, να εκφράσει την ικεσία του στον Κύριο, να ζητήσει τη σωτηρία του. Κι αντί γι’ αυτόν παρακαλεί ο πατέρας. ‘Κύριε, εάν μπορείς να κάνεις κάτι, λυπήσου μας και βοήθησέ μας.’ Όμως ο Ιησούς του αποκρίνεται: Εσύ εάν μπορείς να πιστεύσεις, τότε όλα είναι δυνατά σ’ εκείνον που πιστεύει. Κι αμέσως ο πατέρας γεμάτος δάκρυα φωνάζει: Πιστεύω, Κύριε, βοήθησέ με στην ολιγοπιστία μου.

Τότε ο Ιησούς Χριστός με θεϊκή εξουσία λέει: Πνεύμα άλαλο και κουφό, εγώ σε διατάζω, βγες από αυτόν και μην ξαναμπείς ποτέ μέσα του. Και το πονηρό πνεύμα, αφού έκραξε και συντάραξε τον νέο, έφυγε αφήνοντάς τον κάτω στη γη σαν νεκρό. Τότε ο Κύριος τον έπιασε από το χέρι και τον σήκωσε. Οι μαθητές έκπληκτοι Τον ρωτούν κατόπιν ιδιαιτέρως: Γιατί, Κύριε, εμείς δεν μπορέσαμε να βγάλουμε το πονηρό πνεύμα; Κι Εκείνος απαντά: Αυτό το είδος του δαιμονίου δεν φεύγει από τον άνθρωπο παρά μόνο με προσευχή και νηστεία.

Η προσευχή και η νηστεία είναι τα πνευματικά όπλα που προβάλλει, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο της Μ. Τεσσαρακοστής, η Εκκλησία μας, για να νικήσουμε τις παγίδες του διαβόλου. Η προσευχή δηλώνει την φιλία μας και την επικοινωνία μας με το Χριστό και η νηστεία, ότι εμπιστευόμαστε τη ζωή μας σε Αυτόν. Διότι όταν ο άνθρωπος προσεύχεται έπειτα από νηστεία τροφών και παθών, η προσευχή του έχει το στοιχείο της ασκήσεως, της θυσίας και της προσφοράς. Τότε ο άνθρωπος δεν δυσκολεύεται να προσευχηθεί, δεν κουράζεται από το βάρος των φαγητών ή από το βάρος των τύψεων, αλλά είναι ανάλαφρος. Μια τέτοια προσευχή, που γίνεται με νηστεία τροφών και παθών, επειδή έχει το στοιχείο της ταπεινώσεως, αυξάνει και την πίστη. Και γίνεται έτσι μια ζωντανή εμπειρία, αυξάνει τη θέρμη της καρδιάς μας, μας κάνει να αισθανόμαστε την παρουσία του Θεού μπροστά μας. Και φέρνει τη χάρη του Θεού και το θαύμα.

Με την άσκηση ο άνθρωπος μεταμορφώνει και ελευθερώνει πραγματικά τον εαυτό του. Η άσκηση στην Ορθοδοξία δεν είναι μία στείρα καθηκοντολογία, μια πιστή τήρηση ενός άκαμπτου τυπικού, ένας τακτικός καθωσπρεπισμός, μια υποκριτική ευσεβοφάνεια. Άσκηση είναι η αγάπη. Άσκηση είναι η ταπείνωση. Άσκηση σημαίνει υπακοή στην Εκκλησία.  Ας συνεχίσουμε λοιπόν τον αγώνα μας στον πνευματικό στίβο με τα όπλα αυτά  αφού αποδεδειγμένα από την ασκητικὴ ζωή των πατέρων μας οδηγούν στην επιτυχία του στόχου μας και θα έχουμε μαζί μας την ακατανίκητη δύναμη της Χάριτος του Θεού. Αμήν.

Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου