ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Η' ΛΟΥΚΑ
Η σημερινή ευαγγελική περικοπή είναι η παραβολή του καλού Σαμαρείτη και θεωρείται μια από τις σπουδαιότερες για την κατήχηση των πιστών. Αφορμή της αναφοράς της παραβολής αυτής, ήταν το ερώτημα ενός νομοδιδασκάλου στον Ιησού Χριστό, για το τι πρέπει να κάνει στη ζωή του, για να κερδίσει την αιώνια ζωή.
Ο Χριστός εξηγεί ότι η αιώνια ζωή κληρονομείται με την αγαπη στο Θεό και στον συνάνθρωπο. Στο σημείο αυτό ο νομικός συμφώνησε με το Χριστό. Όμως δεν μπόρεσε να καταλάβει τη φράση του Χριστού να αγαπήσει τον πλησίον του όπως τον εαυτό του, γι' αυτό και ρώτησε το Χριστό " ποιος είναι ο πλησίον μου";
Τότε ο Χριστός άρχισε να διηγείται την παραβολή του Καλού Σαμαρείτη. Ένας άνθρωπος κατέβαινε από την Ιερουσαλήμ στην Ιεριχώ και έπεσε σε ληστές οι οποίοι αφού τον έγδυσαν και τον τρσυμάτισαν, τον άφησαν μισοπεθαμένο στην άκρη του δρόμου. Σε λίγο πέρασε ενας ιερέας του ναού των Ιεροσολύμων. Ο ιερέας όμως του έριξε μόνο ενα βλέμμα και γρήγορα απομακρύνθηκε. Το ίδιο εκανε και ο επόμενος διαβάτης που ήταν Λευίτης, άνθρωπος κι αυτός δηλαδή αφιερωμένος στην υπηρεσία του ναού του Θεού. Πλησίασε του έριξε μία ματιά και έφυγε. Αργότερα πέρασε ενας Σαμαρείτης, οι Σαμαρείτες ήσαν θανάσιμοι εχθροί με τους Εβραίους.
Όμως ο Σαμαρείτης αυτός φέρεται διαφορετικά. Συμπονεί τον πληγωμένο. Ο Καλός Σαμαρείτης είναι μια ευγενής μορφή, με αγαθή καρδιά. Ένας αληθινός ανθρωπος. Κι αυτός ο άνθρωπος δεν αντιπαρήλθε, όπως ο ιερεύς και ο λευίτης αυτόν τον θανάσιμα τραυματισθέντα άνθρωπο. Χωρίς να διστάσει, χωρίς να φοβηθεί, χωρίς να υπολογήσει κόπους και δαπάνες σκέφτηκε ότι είχε καθήκον να τον βοηθήσει. Και η βοήθεια αυτή δεν ήταν μόνο στον τόπο όπου βρίσκονταν πεσμένος, γεμάτος τραύμστα και πληγές, αλλά και στο πανδοχείο, όπου είχε σκοπο να τον μεταφέρει. Γι' αυτό και του προσφέρει αμεσως τις πρώτες βοήθειες. Πρέπει να σταματήσει την επικίνδυνη αιμοραγία των τραυμάτων, να του απαλύνει την δριμύτητα των πόνων. Προσήλθε λοιπόν, με αγάπη και στοργή και "κατέδησε τα τραύματα αυτού επιχέων έλαίον και οίνον" για να τα αποστειρώσει και για να μαλακώσουν οι πληγές, τα δένει προσεκτικά, τον φορτώνει στο ζώο του και τον οδηγεί σε ένα χάνι, όπου τον φροντίζει όλη τη νύχτα. Το πρωί όταν ο κίνδυνος είχε πια περάσει, ξεκίνησε να φύγει, αφοϋ πρώτα έδωσε στον ξενοδόχο δύο δηνάρια και του είπε: " Περιποιήσου τον και ότι περισότερο ξοδέψεις, εγώ επιστρέφοντας θα το εξοφλήσω".
Το παράδειγμα του Καλού Σαμαρείτη είναι φωτεινό για τον καθέναν μας. Η πράξη του αυτή ειναι αξιομίμιτη. Δεν έλειψαν ούτε και θα λείψουν ποτε οι τραυματισμένοι. Καθημερινά αντικρύζουμε τραύματα και τραύματα. Τραύματα σωματικά και τραύματα ψυχικά. Σωματικές θλίψεις και πνευματικές οδύνες. Πολλοί ειναι εκείνοι που βρίσκονται στο κρεβάτι του πόνου και δεν έχουν ίσως κάποιον να τους βοηθήσει, να τους προμηθεύσει ένα φάρμακο, λίγο φαγητό, ένα ποτήρι νερό. Όσο κι αν έχει οργανωθεί η κοινωνική πρόνοια, όσο κι αν εχει επεκταθεί η ιατροφαρμακευτική περίθαλψή, πάντοτε θα υπάρχουν ασθενείς χωρίς φάρμακα, κατάκοιτοι χωρίς βοήθεια, άρρωστοι χωρίς τα μέσα θεραπείας, τραυματίες που έχουν ανάγκη από λίγο αίμα. Σε όλους αυτούς μπορούμε να προσθέσουμε όσους βρίσκονται σε δύσκολες οικονομικές περιστάσεις. Όπως σε όλες τις εποχες δεν έλειψαν οι πεινόντες και διψώντες, οι γυμνοί και άστεγοι, έτσι και στις ημέρες μας.
Μπορεί να τους δώσουμε λίγα. Το πραγματικό μας ενδιαφέρον όμως και η ειληκρινής και γνήσια αγάπη μας του ανακουφίζει περισσότερο. Γι' αυτό το τελευταίο κυρίως πάσχουν. Αν δεν έχουμε χρήματα για να βοηθήσουμε, έχουμε σίγουρα έναν καλό λόγο να πούμε για να τους παρηγορήσουμε. Μία επίσκεψη σε ένα πάσχοντα αδερφό μας.
Ο Καλός Σαμαρείτης! Μία συγκινιτική μορφή, στην οποία ο Κύριος ουσιαστικά απεικόνισε τον ίδιο τον εαυτό Του. Επειδή αυτός είναι ο πρώτος και κατ' εξοχήν Καλός Σαμαρείτης.
Η περιγραφή του άνθρώπου που δέχθηκε την επίθεση από τους ληστές, συμβολίζει το πλήγμα που δέχτηκε η ανθρωπότητα από τον δαίμονα και από τους ανθρώπους που υπηρετούν τις αμαρτωλές καταστάσεις και καταφέρονται εναντιον της ανθρωπότητας. Αδικίες, κλεψιές, πόλεμοι, φτώχια, ανέχεια, άνθρωποι οι οποίοι εκμεταλεύονται τους συνανθρώπους τους και μεθοδεύουν με πονηριά την ατίμωση της ανθρωπότητας.
Με τον ιερέα θέλει να δείξει ο Χριστός ότι όσες θρησκείες πέρασαν από την ανθρωπότητα, μάταια προσπάθησαν δεν μπόρεσαν να τη σώσουν. Το ίδιο και οι πολιτικές καταστάσεις και πολιτεύματα, τα οποία εκπροσωπούνται από τον λευίτη. Κανείς δε μπόρεσε να σώσει την ανθρωπότητα.
Ποιος είναι ο καλός Σαμαρείτης; Ειναι ο Χριστός ο ίδιος. Ήταν ξένος ο Χριστός προς την ανθρωπότητα. Ο Χριστός ως Θεός , προσέλαβε την ανθρώπινη φύση, για να τη σώσει και να την αναστήσει. Τα τραύματα τα περιποιήθηκε με λάδι και κρασί. Το λάδι και το κρασί είναι τα σωστικά μυστήρια της Εκκλησίας, το έλαιον του Βαπτίσματος, του Χρίσματος, του Ευχελαίου και ο οινος της Θείας Λειτουργίας, της Θείας Ευχαριστείας. Το ότι ανέβασε πάνω σε δικό του ζώο και μετεφερε τον άνθρωπο είναι η πρόσληψη της ανθρώπινης φύσεως, που ο Χριστός ανέλαβε " φορτώθηκε" την ανθρωπότητα για να τη σώσει. Πανδοχείο είναι η Εκκλησία που δέχετε τον άνθρωπο και τον περιθάλπτει.
Ο Χριστός θα ξανάρθει θα επιστρέψει. Αυτό λέει στον ξενοδόχο " εν τω επανερχεσθαί με" θα ξανάρθω δηλαδή".
Είναι η προσδοκία της Εκκλησίας για τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου. Αυτή την πίστη και την προσδοκία διετύπωνε η πρωτοχριστιανική Εκκλησία. Την ίδια πίστη ομολογούμε και στο Σύμβολο της Πίστεως, " και πάλιν ερχόμενον μετα δόξης".
Ο Κύριος ακόμα με την παραβολή αυτή μας καλεί να ξεπεράσουμε την τυπική θρησκευτική ζωή. Η πίστη μας δε συνίσταται μόνο στην εκπλήρωση κάποιων τυπικών θρησκευτικών καθηκόντων, αλλά στην καρδιακή μετάνοια και αγάπη. Όταν ζούμε την Πίστη μας σωστά, μεταμορφωνόμαστε εσωτερικά, η καρδιά μας μαλακώνει και αυθόρμητα σπλαχνίζεται όλο και περισσότερο τον κάθε συνάνθρωπο.
Η πνευματική μας καλιέργεια, το πόσο πραγματικά Χριστιανοί είμαστε, φαίνεται στη δύσκολη ώρα, όταν χρειάζεται να δείξουμε αυταπάρνηση για χάρη του Θεού, να θυσιαστούμε για χαρη των συνανθρώπων μας.
Ο Κύριος ας μας αξιώσει να γίνουμε άνθρωποι αυταπαρνήσεως και έμπρακτης ευσπλαχνίας, σύμφωνα με το δικό Του άγιο και τέλειο παράδειγμα. Αμήν.
Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου
