ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ
Δεύτερη Κυριακή του Τριωδίου σήμερα και η Εκκλησία μας προβάλει την παραβολή του ασώτου υιού. Την προηγούμενη Κυριακή του τελώνου και του φαρισαίου πήραμε για ἐφόδιο στην πνευματική μας πορεία για το Άγιο Πάσχα την ταπεινοφροσύνη, σήμερα, Κυριακή του ασώτου, συμπληρώνουμε τις οδοιπορικές αποσκευές μας με τη μετάνοια. Χωρίς ταπεινοφροσύνη δεν μετανοούμε και χωρίς μετάνοια δεν σωζόμαστε.
Η συγκινητική παραβολή του Άσωτου Υιού συνοψίζει την τραγική ιστορία του ανθρώπου, αλλά και την άπειρη αγάπη του Θεού - Πατέρα.
Ο Άσωτος Υιός, ο οποίος γεννήθηκε σε ένα όμορφο οικογενειακό περιβάλλον, γεμάτο αγαθά και φροντίδα, παρασυρόμενος από τις «σειρήνες της εποχής του», που του μιλούσαν για ελευθερία και απόλαυση αυτών των αγαθών μακριά από το πατρικό σπίτι, είπε στον πατέρα του «Πατέρα δος μου το μερίδιο της περιουσίας που μου αναλογεί». Και ο πατέρας σεβόμενος την επιλογή του υιού του, του έδωσε την αναλογούμενη σ' αυτόν περιουσία και τον άφησε να φύγει.
Η χαρά όμως του υιού δεν κράτησε πολύ, διότι πολύ γρήγορα μακριά από την πατρική συμβουλή και φροντίδα, σκόρπισε την περιουσία του ζώντας άσωτη ζωή και κάποια στιγμή, όταν έμεινε φτωχός, εγκαταλείφθηκε από τους “φίλους” του και κατέληξε να βόσκει χοίρους προκειμένου να μην πεθάνει από την πείνα. Τότε αναλογίστηκε το λάθος που έκανε και πήρε την απόφαση να επιστρέψει μετανιωμένος στον πατέρα του, ελπίζοντας να του δώσει μια θέση ανάμεσα στους δούλους του. “Πατέρα μου, αμάρτησα στο Θεό και σε σένα”, του είπε, “και δεν είμαι άξιος να ονομάζομαι γιος σου. Σε παρακαλώ να με δεχτείς σαν ένα δούλο σου”. Ο πατέρας του όχι μόνο τον δέχτηκε, αλλά τον αποκατέστησε ως υιό του και έδωσε εντολή στους υπηρέτες του να ετοιμάσουν γιορτή για την επιστροφή του και να σφάξουν “τον μόσχο τον σιτευτό”. Όταν επέστρεψε ο μεγαλύτερος γιος στο σπίτι και έμαθε για τη γιορτή, δυσανασχέτησε που ο πατέρας του δέχτηκε με τέτοιο τρόπο τον αμαρτωλό και άσωτο υιό. Και ο πατέρας του απαντά ότι ήταν επιβεβλημένη η χαρά και όχι η επίπληξη ή η τιμωρία, γιατί ο υιός του ήταν νεκρός και αναστήθηκε, ήταν χαμένος και βρέθηκε.
Ο Κύριος μας λέγοντας αυτή την παραβολή εκτός των άλλων μας φανέρωσε μια νέα σχέση που είναι δυνατόν να αναπτυχθεί ανάμεσα στον αμαρτωλό άνθρωπο και τον Θεό. Ο άνθρωπος αφού πλάσθηκε και τοποθετήθηκε κύριος και αφέντης του Παραδείσου, παρασυρόμενος από τον χαιρέκακο και μοχθηρό διάβολο, απομακρύνθηκε από τη Θεϊκή πατρική αγκαλιά και άρχισε να ζει και να βιώνει την ταλαιπωρία της ζωής μακριά από το θεό, τη ζωή της αμαρτίας και του πνευματικού θανάτου. Επειδή όμως ο Θεός - Πατέρας λυπήθηκε το δημιούργημά Του, που οδηγούνταν στην καταστροφή, έστειλε τον Υιό Του Ιησού Χριστό για να οδηγήσει τον άνθρωπο, με το κήρυγμά Του, το παράδειγμά Του, αλλά προπάντων με τη Σταυρική Του θυσία και την Ανάσταση κοντά στο Θεό - Πατέρα. Έτσι η ζωή του ανθρώπου ξαναπήρε νόημα και απέκτησε ελπίδες σωτηρίας, αρκεί ο αμαρτωλός και ταλαιπωρημένος από την αμαρτία άνθρωπος να μετανοήσει.
Η αμαρτία μας υποδουλώνει, μας κάνει ανθρώπους σκυθρωπούς, ταλαιπωρημένους, ανήσυχους χωρίς χαρά και ο λόγος είναι διότι έχουμε ξεφύγει από το δρόμο του Θεού και από την σκέπη της Εκκλησίας. Όσο όμως και αν απομακρυνθήκαμε, υπάρχει σωτηρία. Ο δρόμος της επιστροφής είναι ανοικτός για όλους, φτάνει να γίνει εκείνο το βήμα που θα μας αδηγήσει και πάλι κοντά στο Χριστό. Η αγκαλιά του Θεού Πατέρα είναι εκεί ανοικτή πάντοτε και περιμένει την επιστροφή του κάθε αμαρτωλού. Ο Θεός θέλει να σωθούν όλοι οι άνθρωποι, αυτό που απομένει είναι να κάνουμε το σωτήριο βήμα της επιστροφής όπως έκανε και ο άσωτος υιός.
Στην παραβολή υπάρχει και ο μεγαλύτερος γιός. Αυτός ήταν δίκαιος και φρόνιμος, υπάκουος στον πατέρα, εργατικός και προσεκτικός σε ολη του ζωή. Όλα τα είχε. Του έλειπε όμως το πιο σημαντικό, του έλειπε η αγάπη. Η αγάπη είναι το γνώρισμα των παιδιών του Θεού και όσοι δεν είναι του Θεού, δεν έχουν αγάπη πραγματική και ανιδιοτελή μέσα τους και ας λένε ότι πιστεύουν. Ο μεγαλύτερος γιός της παραβολής είχε όλες τις αρετές, αλλά δεν είχε αγάπη. Ήταν άστοργος και σκληρός προς τον αδελφό του, για αυτό και δεν χαίρεται με την επιστροφή του στο σπίτι και στην αγκαλιά του πατέρα τους. Δεν τον ενδιέφερε, πως ένας πεθαμένος ξανάζησε, ένας χαμένος βρέθηκε. Διαμαρτύρεται για την συμπεριφορά του Πατέρα προς τον μικρότερο αδελφό του. Κρίνει με πολλή αυστηρότητα την άπειρη αγάπη του πατέρα, με γνώμονα τα δικά του συμφέροντα και με τα δικά του κριτήρια. Βρίσκει υπερβολική την πατρική αγάπη που δείχνει προς τον άσωτο αδελφό του.
Ο Κύριος μας ήρθε για να μας ανακοινώσει ότι έχουμε πατέρα στον ουρανό, ότι ο Θεός είναι γεμάτος ευσπλαχνία για μας, ότι όποιες και όσες και αν είναι οι αμαρτίες μας. Εκείνος έχει την δύναμη να τις εξαλείψει και να τις δεχθεί. Ήθελε να μας μάθει, ότι ο Θεός είναι Πατέρας μας ότι η ζωή της αμαρτίας που ζούμε δεν είναι αυτή που μας ταιριάζει. Και ακόμα ότι οι αμαρτίες μας χωρίζουν από το Θεό Πατέρα, μας κάνουν εχθρούς του ενώ Εκείνος είναι γεμάτος Πατρική αγάπη και ευσπλαχνία για μας τα παιδιά του. Ας μετανόησουμε λοιπόν, ας έρθουμε κοντά Του, τηρώντας τις εντολές Του, και συμμετέχοντας στα Άγια Μυστήρια της Εκκλησίας, ιδιέτερα στο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστείας.
Η περίοδος του Τριωδίου, μας προετοιμάζει για την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή μας δίνει την ευκαιρία να μην πέσουμε στην απόγνωση και στην απελπισία ότι δεν υπάρχει σωτηρία. Μας ετοιμάζει για την εορτή των εορτών, το Άγιο Πάσχα, θέλοντας να μας ξυπνήσει από την πνευματική κατάπτωση που πέσαμε. Να μας ξυπνήσει από το λήθαργο της ραθυμίας που προκαλεί η αμαρτία στον άνθρωπο. Να μας οδηγήσει σε ένα πνευματικό αγώνα κατά της αμαρτίας και του κακού μας εαυτού. Αν θέλουμε να γευτούμε τους πνευματικούς καρπούς από την μεγάλη εορτή της Αναστάσεως σε όλη μας τη ζωή ένας είναι ο δρόμος η αληθινή μετάνοια και η ειλικρινής αγάπη προς τον Θεό και τον συνάνθρωπό μας. Η μετάνοια και η αληθινή αγάπη είναι η πηγή της σωτηρίας μας και το εισιτήριο για των αιώνια βασιλεία, όπου ο Θεός προσδοκεί να μας δει όλους εκεί αμαρτωλούς και δίκαιους. Αμήν.
Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου
