ΟΜΙΛΙΑ ΠΑΝΟΣΙΟΛΟΓΙΩΤΑΤΟΥ ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΟΥ π. ΓΕΡΒΑΣΙΟΥ ΙΩΑΚΕΙΜΙΔΗ

ΣΤΑ ΟΝΟΜΑΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ

πρ. ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ ΚΑΙ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ κ. ΑΜΒΡΟΣΙΟΥ

Σεβασμιώτατε Ποιμενάρχα μας, Μητροπολίτα Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ.κ. Ιερώνυμε,

 Σεβαστοί μου πατέρες και αγαπητοί μου αδελφοί,

Η πρώτη ευαγγελική αρετή είναι η ταπεινοφροσύνη, όχι το συναίσθημα της μειονεξίας, όπως άδικα κατηγορεί τους χριστιανούς η ψυχολογία ούτε, πολύ περισσότερο, η ταπεινολογία, που είναι υποκρισία και ψεύδος. Η ταπεινοφροσύνη είναι η βαθιά και αγία αρετή να θέλει να γνωρίζει καλά τον εαυτό του ο πιστός άνθρωπος και αποτελεί αυτή η γνώση την βάση και την αρχή της πνευματικής μας ανάβασης. Κανένας μας δεν μπορεί να ανέβει την κλίμακα της αγιοσύνης, εάν πρώτα δεν ομολογήσει στον εαυτό του ότι είναι χαμηλά, ότι του λείπουν πάρα πολλά και ότι μόνο με τη χάρη του Κυρίου θα μπορέσει να ανέλθει. Ο Ιησούς Χριστός το είπε επιγραμματικά:  «πας ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται, ο δε ταπεινών εαυτόν υψωθήσεται». Υψοποιός αρετή είναι η ταπεινοφροσύνη.

Δεν υπάρχει καλύτερο παράδειγμα ταπεινοφροσύνης από τους αγίους ιεράρχες, που ήρθαμε σήμερα εδώ να τιμήσουμε. Σήμερα και αύριο η αγία μας εκκλησία εορτάζει την μνήμη δύο μεγάλων πνευματικών μορφών, δύο ιεραρχών οι οποίοι αφιέρωσαν την ζωή τους στην αγάπη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Όλος ο βίος τους ήταν μια θυσία και μια προσφορά για την εκκλησία και το πλήρωμά της. Αναφέρομαι στον Άγιο Νικόλαο, επίσκοπο Μύρων της Λυκίας και στον Άγιο Αμβρόσιο, επίσκοπο Μεδιολάνων, του οποίου την μνήμη εορτάζομε αύριο, μεταφέρουμε, όμως, την γιορτή σήμερα, καθώς  ο Σεπτός ποιμενάρχηςμας , κ. κ. Ιερώνυμος, ως μέλος της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου πρέπει να συμμετάσχει στις προγραμματισμένες εργασίες της.

Είμαστε σήμερα εδώ, λοιπόν, για να τιμήσουμε δύο αδάμαντες της εκκλησίας μας,  τον Άγιο Νικόλαο και τον Άγιο Αμβρόσιο και δεν είναι καθόλου τυχαίο που τους εορτάζουμε μαζί, γιατί και οι δυο Άγιοι έχουν πάρα πολλά κοινά μεταξύ τους. Λαοπρόβλητοι επίσκοποι και οι δύο, καθώς η εκλογή τους ήταν αποτέλεσμα της αγάπης του κόσμου στην περιοχή της Λυκίας και στα Μεδιόλανα αντίστοιχα. Αναδείχθηκαν υπερασπιστές της ορθής πίστης και πολέμιοι των αιρέσεων και ειδικά του Αρειανισμού. Όλοι γνωρίζουμε ότι ο ταπεινός και πράος ιεράρχης Νικόλαος στο άκουσμα των κακοδοξιών του Αρείου σηκώθηκε και τον χαστούκισε, ώστε να σταματήσει το βλάστημο στόμα του, με αποτέλεσμα να βρεθεί στην φυλακή για ασέβεια ενώπιον του Αυτοκράτορα, χωρίς όμως να τον στεναχωρήσει αυτό, γιατί, όπως έλεγε ο ίδιος: « βρίσκομαι εδώ για την αγάπη του Χριστού».

Απαιτείται, πράγματι,  να είναι κανείς  βαθιά καλλιεργημένος και αληθινά ταπεινός, ώστε να μπορεί να σηκώσει το βάρος της Πίστεως, η οποία μέσα στον λογοκρατούμενο κόσμο φαντάζει είτε ως μωρία και παραλογισμός· να μπορεί να διατηρήσει την πραότητα, δεχόμενος αδιάκοπες, έντονες και ύπουλες επιθέσεις εναντίον του· να μπορεί να ασκήσει την εγκράτεια, ζώντας μέσα σ’ ένα περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις και πειρασμούς. Εάν αυτά τα κατορθώνει, τότε είναι πράγματι ταπεινός. Και «όσο ταπεινώνεται η ψυχή, τόσο πιο πολύ δέχεται τη θεία χάρη και τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος» επισημαίνει ο  Άγιος Αμβρόσιος, ο οποίος υπήρξε, το ίδιο, ακριβώς, υπέρμαχος και υπερασπιστής της πίστεως. Ήταν αυτός που δεν δίστασε να ελέγξειτον ίδιο τον αυτοκράτορα.

Γνωρίζουμε το περαστικό, κατά το οποίο ο Άγιος δεν άφησε τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο να εισέλθει στο ναό, έως ότου μετανοήσει για τα αμαρτήματά του. Υπέρμαχος της ορθοδοξίας κι αυτός και δεινός πολέμιος του Αρειανισμού αναλώθηκε κυριολεκτικά στον αγώνα για την ορθή πίστη, δεδομένου ότι ο τρομερός αιρεσιάρχης Άρειος, παρότι  είχε καταδικαστεί από την Εκκλησία, εξακολουθούσε να συνταράζει την εκκλησιαστική ειρήνη. Του Αμβροσίου η αρχιερατική ζωή δεν ήταν, λοιπόν, τίποτε άλλο, παρά μια ατέλειωτη πάλη, ένας σκληρός αγώνας εναντίον των αιρέσεων, μαζί με ευσπλαχνία και προστασία των φτωχών και των δυστυχισμένων. Δικαίως, επομένως, και «αξίως θείας αμβροσίας μετέσχεν».

Διαπιστώνουμε, ήδη, τα πολλά κοινά σημεία του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Αμβροσίου: υπέρμαχοι και οι δύο της ορθοδοξίας κατά των αιρέσεων, ταπεινόφρονες, ελεήμονες -γνωρίζουμε από το βίο τους ότι και οι δυο ιεράρχες μοίρασαν στους φτωχούς ό,τι είχαν από την προσωπική τους περιουσία και έγιναν οι προστάτες των πονεμένων και αδυνάτων- πράοι, εγκρατείς αλλά και υποδείγματα θάρρους, μαχητικότητας και αγωνιστικού φρονήματος.

Όλες αυτές οι ομοιότητες δεν είναι τυχαίες. Γιατί και οι δυο αυτοί ιεράρχες είχαν πρότυπό τους τον σωτήρα Χριστό σε ό,τι και αν έκαναν, σε ό,τι και αν ακολουθούσαν. Οδηγός τους και πρότυπο ήταν ο Λόγος και η ζωή του Κυρίου. Το δικό τους θέλημα είχε πεθάνει. Το θέλημα του Θεού κυριαρχούσε στη ζωή τους. Είχαν ανοίξει την καρδιά τους  στον Ιησού Χριστό. Αυτός είχε εγκατασταθεί μέσα τους. Έκαναν πράξη τον αποστολικό λόγο: «Ζω δε ουκέτι εγώ, ζη δε εν εμοί Χριστός». (Γαλ. 2,20).

Είμαστε, σήμερα, όλοι εδώ για να τιμήσουμε, Σεβασμιώτατε Πάτερ και Δέσποτα, τους δυο μεγάλους ιεράρχες της εκκλησίας μας και δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να τιμήσεις έναν άγιο από το να προσπαθήσεις να μιμηθείς την ζωή του, όπως λένε και οι πατέρες της εκκλησίας. Τιμή αγίου μίμηση αγίου! Προσπαθούμε να γνωρίσουμε τη διδασκαλία και το έργο τους και, ακολούθως, προσπαθούμε να μιμηθούμε τη ζωή και τις αρετές τους. Να ακολουθήσουμε τα ίχνη τους, να φανούμε κι εμείς αντάξιοι των αγώνων τους περιφρονώντας κι εμείς τις επίγειες κι εφήμερες απολαύσεις.

Προσπαθούμε κι εμείς να ακολουθήσουμε τον τρόπο, με τον οποίο έζησαν τα βιώματα τους και να τα κάνουμε βιώματά μας. Σε ό,τι αφορούσε την προσωπική τους ζωή ήταν γαλήνιοι, ήρεμοι και ταπεινοί. Σε ό,τι, όμως, αφορούσε θέματα πίστεως ήταν λέοντες, που προστάτευαν το ορθόδοξο  δόγμα. Είμαστε, πραγματικά, πάρα πολύ ευλογημένοι, γιατί έχουμε τα πρότυπα, έχουμε το παράδειγμα, που πρέπει να ακολουθήσουμε, για να καλλιεργήσουμε την αρετή της ταπεινοφροσύνης, ώστε σιγά σιγά, βήμα βήμα να ανέβουμε την σκάλα των αρετών, όπως έκαναν οι δυο ιεράρχες, που τιμούμε σήμερα.

Απευθυνόμενος σε Σας, Σεβασμιώτατε Γέροντα Μητροπολίτα κ. Αμβρόσιε, επιθυμώ  να σας εκφράσω τον σεβασμό και  την οφειλομένη  τιμή όλων μας.  Με την ευκαιρία δε των ονομαστηρίων Σας να σας ευχηθούμε «έτη πολλά και ευλογημένα». Όλη σας η ζωή, ακολουθώντας το παράδειγμα του προστάτου Αγίου Σας,  υπήρξε μία συνεχής πορεία θυσίας, μί­α συ­νε­χής προ­σπά­θει­α, έ­νας α­κά­μα­τος τρό­πος ζω­ής, έ­νας σκλη­ρός α­γώ­νας, μι­α διαρκής α­να­ζή­τη­ση λύ­σε­ως στα προ­βλή­μα­τα, που αναφύονταν, μι­α α­δι­ά­κο­πη σύ­γκρου­ση με συμ­φέ­ρο­ντα και πα­λαι­ές πι­κρί­ες, υ­πήρ­ξε ά­μυ­να και ε­πί­θε­ση στα μέ­τω­πα της α­θε­ΐ­ας, του υ­λι­σμού και κά­ποι­ων μο­ντέρ­νων ι­δε­ών, υ­πήρ­ξε, ε­νί­ο­τε, πά­λη πνευ­μα­τι­κή με την ύ­βρι και τη συ­κο­φα­ντί­α.

Και μέ­σα σ’ αυ­τή την α­τμό­σφαι­ρα των α­γώ­νων και της α­γω­νί­ας, στέκεσθε όρ­θι­ος, ι­σχυ­ρός, νη­φά­λι­ος, προ­ση­νής και φι­λι­κός «πά­ντα ι­σχύ­ων εν τω εν­δυ­να­μού­ντι Χρι­στώ» (Φι­λιπ. 4,13).  Σταθήκατε Λειτουργός και μύστης των Ιερών Μυστηρίων άριστος, ιεροπρεπής, φροντίζοντας συγχρόνως όλα αυτά τα χρόνια να πλαισιώσετε την διακονία και τους καρποφόρους αγώνες σας από αξιόλογους, ενάρετους και καλλιεργημένους κληρικούς, άξιους πνευματικούς συνοδοιπόρους στο πολυσήμαντο έργο σας, εκ των οποίων τον αξιότερο η χάρις του Παναγίου και τελεταρχικού Πνεύματος ανέδειξε,  στον νυν Ποιμενάρχη μας κ. Ιερώνυμο.

Υπήρξατε διδάσκαλος και κήρυκας του θείου λόγου δεινός και ακούραστος, συγχρόνως δε χειριστής άριστος του γραπτού λόγου. Μέσα από τα γραπτά σας διακρίνει ο αναγνώστης την μαχητικότητα, την τόλμη, το θάρρος να λέτε τα πράγματα, όπως είναι, χωρίς περιστροφές, δισταγμούς, υπολογισμούς, δουλοπρέπειες, και επιτηδεύματα.  Να λέτε την αλήθεια, που ο Χριστός βάζει στην καρδιά σας, σαν άλλος Πρόδρομος, όπως είναι ωμή, γυμνή και τετραχηλισμένη ενώπιον ισχυρών θεσμικών πολιτικών, πολιτειακών, και εκκλησιαστικών προσώπων.  Σε όλη την ενεργό θητεία σας υπήρξατε εύστροφος και ικανός στην Διοίκηση και διαποίμανη, υπεύθυνος, δίκαιος, αντικειμενικός, ρεαλιστής. Συγχρόνως δε και προπάντων κοινωνικός εργάτης ακάματος. Και τούτο περίτρανα αποδεικνύεται στον τομέα της Φιλανθρωπίας, στον οποίο πρωτοστατήσατε, και είσθε πράγματι πρωτοπόρος, καθώς οι πρότυπες, για ολόκληρη την περιοχή, κοινωνικές δομές που δημιουργήσατε ανακουφίζουν δεκάδες ενδεείς συνανθρώπους μας, στην Αιγιάλεια και τα Καλάβρυτα. Γι’ αυτό θέλουμε να σας ευχαριστήσουμε από τα βάθη της καρδιάς μας για του κόπους και τις θυσίες σας και την πολύτιμη προσφορά σας στην μητέρα μας εκκλησία.

Σεβασμιώτατε πρ. Μητροπολίτα Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ. Αμβρόσιε, για πολλά θα μπορούσε η τοπική μας εκκλησία να σας ευχαριστεί και να σας μνημονεύει.  Το κυριότερο, όμως, έργο σας, εδώ στην ιστορική Μητρόπολη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας, κατά την ταπεινή μου άποψη, είναι η μέριμνα για την διάδοχη κατάσταση, με την οποία και αφήσατε το πνευματικό σας τέκνο και νυν Μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ.κ. Ιερώνυμο άξιο συνεχιστή του έργου σας και νυν πολυτίμητο πνευματικό μας Πατέρα .

Επικαλούμεθα τις ευχές και τις προσευχές σας  και εκ βάθους καρδίας αναβοώμεν: «Να ζήτε Σεβασμιώτατε Πάτερ και Δέσποτα!».