Α' Κατανυκτικός Ἑσπερινός,
Κυριακή τῆς Τυρινῆς, 6 Μαρτίου 2022,
Ἱερός Ναός Παμμεγίστων Ταξιαρχῶν Αἰγίου
Μεγάλη Τεσσαρακοστή:
Τό Στάδιο τῶν ἀρετῶν και ἡ καταπολέμηση τῶν παθῶν. **
Ἀρχίζουμε, σύν Θεῷ,
Σεβασμιώτατε,
Σεβαστοί Πατέρες καί
ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
ἀπό αὔριο τήν περίοδο τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς, μία περίοδο πνευματική καί κατανυκτική, σέ μιά δύσκολη κατάσταση γιά τήν ἀνθρωπότητα, ὅπου κυριαρχεῖ ὁ πόλεμος και οἱ ἀρνητικές συνέπειες αὐτοῦ, κατά τήν ὁποία καλούμεθα ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί, να ἐντείνουμε τόν προσωπικό μας ἀγώνα. «Τό στάδιον τῶν ἀρετῶν ἠνέωκται, οἱ βουλόμενοι ἀθλῆσαι εἰσέλθετε» ψάλλει λαμπρῶς τήν Κυριακή αὐτή ἡ Ἐκκλησία μας.
Ἡ περίοδος τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς εἶναι στάδιο πνευματικῶν ἀγώνων, ἅγιων και ἱερῶν, κατά τή διάρκεια τῶν ὁποίων οἱ Χριστιανοί καλοῦνται μέ ὅλη τήν δύναμή τους νά μισήσουν τήν ἁμαρτία, νά τήν ἀποστραφοῦν, νά τήν ἀποκηρύξουν καί βοηθούμενοι καί ἀπό τήν σωματική νηστεία νά ἐκριζώσουν ἀπό τόν ἑαυτό τους κάθε πάθος καί ἀδυναμία. Καί χρειάζεται παράδειγμα γι’ αὐτό. Παράδειγμα πού νά προκαλέσει προβληματισμό. Νά κάνει τόν Χριστιανό νά μισήσει πραγματικά τήν ἁμαρτία. Καί ποιό ἄλλο ἀπό τοῦ πρώτου ἀνθρώπου, τοῦ Ἀδάμ, τό παράδειγμα εἶναι το πιό διδακτικό;
Ἡ σημερινή Κυριακή τῆς Τυροφάγου εὑρίσκεται στά πρόθυρα τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, δηλαδή τά πρόθυρα τῆς Νηστείας. Στά πρόθυρα, λοιπόν, τῆς νηστείας τοποθετεῖται ἡ πτώση καί ἡ ἔξωση τῶν πρωτοπλάστων. Αὐτή ἡ προβολή τοῦ παθήματος τῶν πρωτοπλάστων κατά τήν ἔναρξη τῆς νηστείας δέν εἶναι καθόλου τυχαία. Καί θά τό καταλάβουμε καλύτερα, ἄν λάβουμε ὑπόψιν μας ὅτι καί ἡ πτώση τῶν πρωτοπλάστων εἶναι παράβαση καί κατάλυση νηστείας. « ᾗ δ’ ἄν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ’ αὐτοῦ θανάτῳ ἀποθανεῖσθε (Γέν. β 17)». Αὐτή, λοιπόν, εἶναι ἡ πρώτη ἐντολή πού ἔδωσε ὁ Θεός στούς πρωτοπλάστους. Παλαιοτάτη, ἑπομένως, εἶναι ἡ ἐντολή τῆς νηστείας. Γι’ αὐτό καί ὁ Μέγας Βασίλειος τήν ὀνομάζει «νόμου πρεσβυτέραν και συνηλικιῶτιν τῆς ἀνθρωπότητος». Εἶναι, λέει ὁ Μέγας Πατήρ, ἡ νηστεία ἀρχαιότερη ἀπό τόν νόμο, πού ἔδωσε ὁ Θεός στούς Ἑβραίους, καί ἔχει τήν ἴδια ἡλικία μέ τήν ἀνθρωπότητα! Καί πολύ σωστά, ἀφοῦ, μόλις δημιουργήθηκε ὁ ἄνθρωπος, τοῦ ἐδόθη καί ἡ ἐντολή τῆς νηστείας.
Οἱ θεοφόροι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας πλέκουν μεγάλα ἐγκώμια γιά τήν νηστεία. Ἄλλωστε καί ὁ ἴδιος ὁ Κύριος νομοθέτησε μέ τήν διδασκαλία Του καί τό Ἅγιον παράδειγμά Του τό καθῆκον τῆς νηστείας. Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μᾶς διδάσκουν ὅτι ἡ νηστεία, γιά ὅσους, φυσικά, μποροῦν νά τήν τηρήσουν, εἶναι καθ’ ἑαυτή ἀρετή. Πλήν, ὅμως, δέν παραλείπουν νά διακηρύξουν ὅτι μόνο ἡ ἀποφυγή ὁρισμένων τροφῶν χωρίς τήν ἀποφυγή καί τῆς ἁμαρτίας δέν εἶναι ἀληθινή καί εὐάρεστος στόν Θεό νηστεία. Ἡ ἀποστροφή τῶν ἔργων τοῦ σκότους εἶναι τό πρῶτον, οὐσιαστικά, εἶδος τῆς νηστείας, γιά τό ὁποῖο μᾶς ὡμίλησε σήμερα ἡ Ἀποστολική περικοπή. Μέ ἔντονο τρόπο δίνει τό παράγγελμα αὐτό μέ τό σημερινό ἀνάγνωσμα ὁ Θεῖος Ἀπόστολος Παῦλος. «Ἀποθώμεθα, οὖν τά ἔργα τοῦ σκότους καί ἐνδυσώμεθα τά ὅπλα τοῦ φωτός, ὡς ἄν ἡμέρᾳ εὐσχημόνως περιπατήσωμεν μή κώμαις καί μέθαις, μή κοίταις καί ἀσελγίαις, μή ἔριδι καί ζήλῳ».
Νά δεχθοῦμε, προφανῶς, ὅτι ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ὑπονοεῖ τά ἠθικά ἔκτροπα τῶν τελευταίων ἡμερῶν τοῦ Τριωδίου, μέ τά ὁποῖα, ὡς ἄλλοι εἰδωλολάτρες καί σαρκολάτρες, ἐπιδίδονται οἱ ἄνθρωποι κατασπιλώνοντας μέ τόν πιό ἀνήθικο τρόπο ὅ,τι πολυτιμότερο καί ὑψηλότερο ἔχει δοθεῖ μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ σ’ αὐτούς. Δέν θά ἦταν ὑπερβολή νά τονίσουμε ὅτι ἡ σημερινή Εὐαγγελική καί Ἀποστολική περικοπή ἀποτελεῖ, σαφέστατα, ἕνα προσκλητήριο κατά τῆς ἁμαρτίας καί τῶν συνεπειῶν αὐτῆς. Θά πρέπει μέ ἰδιαίτερη ἔμφαση νά σταθοῦμε σέ κάποιες ἐφάμαρτες καταστάσεις, πού μέ δριμύτητα καταδικάζει στή σημερινή του περικοπή ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, πού ἔχει σχέση μέ τή νηστεία τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς.
Εἶναι ἡ ἐξουθένωση καί ἡ κατάκριση. Ἡ ἐξουθένωση ἐκείνου πού νηστεύει ἀπό ἐκεῖνον πού δεν νηστεύει καί μέ την γνώση , τάχα, πού ἔχει, θεωρεῖ ἀσήμαντο τύπο τήν νηστεία καί τήν καταλύει. Αὐτός ἀντί νά ταπεινώνεται, ἔχει ὑπερφίαλη ἀλαζονεία, καί περιφρονεῖ ἀπαξιωτικά τόν νηστευτή, τόν διακωμωδεῖ, τόν κατηγορεῖ ὡς στενοκέφαλο, τυπολάτρη, θρησκόληπτο καί καθυστερημένο. Αὐτή, ἀκριβῶς, εἶναι ἡ ἐξουθένωση τῶν μή νηστευόντων.
Ἄς δοῦμε, ὅμως, καί τήν κατάκριση τῶν νηστευόντων. Ποία εἶναι αὐτή; Ἡ κακή κρίση καί ἡ καταδίκη, πού ἐκφέρουν οἱ νηστευτές κατά τῶν μή τηρούντων τίς νηστεῖες. Εἶναι γι’ αὐτούς ἄπιστοι καί ἀσεβεῖς. Εἶναι ἄξιοι διά τό πῦρ τῆς κολάσεως. Καί ὅλες αὐτές οἱ βαρύτατες κατηγορίες ξεστομίζονται ἀπό χείλη δῆθεν εὐλαβῶν χριστιανῶν, πού σκοπεύουν, ὅπως λένε, νά νηστεύσουν. Δέν λογαριάζουν, ὅμως, ὅτι αὐτοί πού δεν μποροῦν να νηστεύσουν εἶναι ἀσθενεῖς, ἀνήμποροι καί καχεκτικοί. Ὁ φαρισαϊσμός στή θρησκεία καί στή ζωή εἶναι τό ἀσυμπαθέστερο πράγμα, καί στά μάτια τοῦ Θεοῦ καί στά μάτια τῶν ἀνθρώπων. Ἡ ὑποκρισία τῶν τρόπων, ἡ σκληρότητα τῶν αἰσθημάτων καί ἡ πεποίθηση γιά τήν ἠθική καί πνευματική κατάστασή μας εἶναι οἱ κακίες, πού συνθέτουν τόν Φαρισαϊσμό. Ὁ Ἰησοῦς Χριστός, πού ἦταν «πρᾶος καί ταπεινός», συγκατέβαινε μέ τούς ταπεινούς, ἔμπαινε στά σπίτια τῶν ἁμαρτωλῶν, ἔτρωγε μέ τούς τελῶνες, συγχωροῦσε τούς σταυρωτές Του. Ὅμως δέν ἀνέχθηκε ποτέ τούς φαρισαίους, πρός τούς ὁποίους ἐπιτέθηκε μέ πρωτοφανῆ σφοδρότητα μέ τά ἀμείλικτα ἐκεῖνα «οὐαί».
Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός στηλιτεύει, σαφέστατα, τήν ὑποκρισία στή σημερινή Εὐαγγελική περικοπή ἀπαιτώντας ἐπιτακτικά ἀπό τούς ἀκροατές του νά μήν παρασυρθοῦν σέ ὑποκριτικές συμπεριφορές πού δέν προσιδιάζουν μέ τό πραγματικό νόημα τῆς νηστείας. Εἶναι γνωστό πόσο οἱ φαρισαῖοι μόλυναν μέ τήν ὑποκρισία τίς εὐγενέστερες και ἀνώτερες πράξεις. Ἐπίδειξη στήν προσευχή, τήν ἐλεημοσύνη, τή νηστεία. Ἀναζήτηση τῶν ψεύτικων ἐπαίνων τῶν ἀνθρώπων, φιλοδοξία καί ματαιοδοξία. Ἀλαζονεία καί ὑπερηφάνεια. Τυπολατρεία καί προσωπολατρεία. Ὅλα πρός τό θεαθῆναι. Ἡ παραίνεση τοῦ Κυρίου «μή γίνεσθε ὥσπερ οἱ ὑποκριταί» εἶναι ξεκάθαρη. Στόν ὑποκριτή ἡ ἀρετή εἶναι ψεύτικη και ἀπατηλή. Κάτω ἀπό τό προσωπεῖο τῆς ἐξωτερικῆς ἁγιότητας κρύβεται ἡ ἀσέβεια καί ἡ ἀνομία. Ὅλο τό μεγαλεῖο τῆς ὑποκρισίας στήν ἐκτέλεση τῆς νηστείας. «Ἀφανίζουσι τά πρόσωπα αὐτῶν ὅπως φανῶσι τοῖς ἀνθρώποις νηστεύοντες»(Ματθ. ΣΤ' 14-21).
Ἀλλάζουν καί μεταμορφώνουν τά πρόσωπά τους καί παίρνουν ἔκφραση κουρασμένου καί ἀδυνατισμένου ἀπό τίς στερήσεις ἀνθρώπου. Δημιουργοῦν στήν ὄψη τους μία ἐπίπλαστη ὠχρότητα γιά νά φανοῦν ἅγιοι καί νά ἐξαπατήσουν τούς ἀφελεῖς. Στό πρόσωπό τους κουρελιάζεται κάθε ἠθική καί θρησκευτική ἀξία. Οἱ ὑποκριτές εἶναι καμουφλαρισμένοι ἀριστοτεχνικά μέ τά πέπλα τῆς ἀπάτης καί κυνηγοῦν ἀπεγνωσμένα τά λιβανίσματα τῶν ἐπαίνων. Για τον ὑποκριτή δέν ἔχει σημασία ἡ καρδιά, ἀλλά τό πρόσωπο. Τά καταφέρνει ἀριστοτεχνικά νά σκεπάζει τό ψέμα. Ὁ ὑποκριτής μπορεῖ ν’ ἀλλάξει χίλιες φορές τήν ἡμέρα. Ξέρει μονάχα να ξεγελᾶ.
Διαπιστώνει κανείς τήν παρουσία του καί στόν τόπο τῆς ἐργασίας καί στήν κοινωνία καί σ’ αὐτή τήν ἐκκλησία. Εἶναι κοινή διαπίστωση ὅτι ὁ Κύριος προκειμένου νά ἀντιμετωπίσει τούς ἁμαρτωλούς ἀνθρώπους χρησιμοποίησε ὕφος μειλίχιο. Ἡ ἀγάπη Του, πού ὁλοκληρώθηκε μέ τή σταυρική Του θυσία, ἐκδηλωνόταν μέ πολλή συμπάθεια πρός τούς ἀνθρώπους, πού, εἴτε ἀπό ἀδυναμία, εἴτε γιατί παρασύρθηκαν, ἔγιναν δέσμιοι τῆς ἁμαρτίας. Καί αὐτούς, ἀκόμη, τούς διαβόητους ἁμαρτωλούς, τούς τελῶνες, τίς πόρνες, μέ πολλή φιλανθρωπία καί συγκατάβαση τούς πλησίασε. Καί κατόρθωσε νά τούς κερδίσει. Ἀκόμη καί ἐπάνω στό Σταυρό Του, μέσα στόν πρωτοφανῆ πόνο Του, δέν κατηγόρησε τόν ληστή πού Τόν βλασφήμησε, ἐνῶ δέχθηκε τή μετάνοια τοῦ ἄλλου ληστῆ, πού μετανόησε. Ὅταν, ὅμως, ἔβλεπε ὅτι δεν μετανοοῦσαν ἤ δεν εὕρισκαν τή δύναμη να ἀπαγκιστρωθοῦν ἀπό τά δίκτυα τῆς ἁμαρτωλῆς ζωῆς, τῶν κακῶν ἐπιθυμιῶν καί τῶν ἀδυναμιῶν τους, μέ πολλή καλοσύνη, πατρικά, τούς ἐφιστοῦσε τήν προσοχή.
Ἐν τούτοις, ὑπῆρξαν καί στιγμές –λίγες, ἴσως, καί μεμονωμένες- πού ὁ Κύριος τοῦ ἐλέους καί τῆς ἀγάπης μίλησε σκληρά. Ἀπηύθυνε τά τρομερά ἐκεῖνα «οὐαί». Χρησιμοποίησε ἐκφράσεις σκληρές. Αὐτές οἱ ἐκφράσεις ἀπευθύνθηκαν στούς Φαρισαίους, πού ἦταν ἡ προσωποποίηση τῆς ὑποκρισίας. Σ’ αὐτούς φέρθηκε μέ αὐστηρότητα πολλή. Τό μάτι τοῦ Θεοῦ δέ γελιέται. Εἰσδύει στά βάθη τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς. Ἀποκαλύπτει τήν ὑποκρισία καί τήν ἀπεχθάνεται. Γι’ αὐτό καί συχνά συνιστοῦσε στούς ἀκροατές Του νά προσέχουν γιά νά μήν παρασύρονται ἀπό τή νοοτροπία τῶν Φαρισαίων. Δένεἶναι τόσο ἐγκληματικό νά ἁμαρτάνει κανείς, ὅσο νά ὑποκρίνεται. Τά σφάλματα εἶναι ἀνθρώπινα, μά ἡ ὑποκρισία εἶναι διαβολική. Καλύτερα νά σφάλλεις μέ εἰλικρίνεια, παρά νά ὑποκρίνεσαι τόν ἅγιο. Ὁ ὑποκριτής ξεγελάει τούς ἀνθρώπους, ὄχι τόν καρδιογνώστη Θεό. Ὄχι πιά, ὑποκρισία, ὄχι μάσκες καί προσωπεῖα καί ἀπατηλά σχήματα. Ἡ εἰλικρίνεια εἶναι τό ὡραιότερο καί λαμπρότερο μαργαριτάρι τῆς ψυχῆς. Ὅπως εἴμαστε νά φαινόμαστε καί ὅπως φαινόμαστε να εἴμαστε. Τό ψέμα, ἡ δολιότητα, ἡ ἀπάτη, ἡ παραπλάνηση, νά μήν βρίσκουν θέση οὔτε στή σκέψη, ἀλλά οὔτε καί στή γλώσσα μας. Παντοῦ καί πάντοτε ἡ ἀλήθεια. Ἔτσι δέν κλονίζεται ἡ ἀγάπη, ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἐμπιστοσύνη ἀνάμεσά μας. Τήν εἰλικρίνεια δίδαξε ὁ Κύριος, ὅταν ἔλεγε, «ἔστω ὁ λόγος ὑμῶν ναί ναί, οὐ οὐ».
Ἡ εὐθύτητα καί ἡ εἰλικρίνεια δέν ἐπιτρέπει δισταγμούς ὑπεκφυγῆς καί πλαγίους δρόμους. Ὁ Κύριος ἀγαπᾶ καί «σώζει τούς εὐθεῖς τῇ καρδίᾳ». Ἄς μιμηθοῦμε τόν προφητάνακτα Δαυίδ, πού ἐξομολογήθηκε μέ συντριβή καί εἰλικρίνεια τά ἁμαρτήματά του στό Θεό καί ἄς ἀποφύγουμε τό παράδειγμα τῶν πρωτοπλάστων, πού μέ τίς δικαιολογίες τους ἐπιδείνωσαν τή θέση τους καί μεγάλωσαν τήν ἐνοχή τους. Μέ τήν ὑποκρισία καί τό δόλο κλείστηκε ὁ παράδεισος καί ὁ ἄνθρωπος ἔγινε ἐχθρός τοῦ Θεοῦ. Μέ τήν ἀλήθεια, τήν εὐθύτητα καί τήν εἰλικρίνεια ὁ παράδεισος ξανανοίγει καί ὁ ἄνθρωπος γίνεται φίλος τοῦ Θεοῦ. Θά τολμούσαμε νά ποῦμε ὅτι μέ τήν σημερινή Εὐαγγελική περικοπή, ὁ Κύριος τοποθετεῖ τήν ζωή τοῦ Χριστιανοῦ στίς πραγματικές της διαστάσεις. Ὁ Σωτήρ καί Λυτρωτής τοῦ κόσμου ζητάει ἀπό ἐμᾶς, τά δημιουργήματά Του, να ἀπέχομε ἀπό ὅλα ἐκεῖνα τά πάθη, πού ἀποτελοῦν πραγματικά ἐμπόδια γιά τήν πνευματική μας ἐξέλιξη. Μᾶς συνιστᾶ, ἀνεπιφύλακτα, τήν πλήρη ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία τῆς μνησικακίας καί τῆς ἐκδικήσεως. Τί λέγει γι’ αὐτό, χαρακτηριστικά, ὁ Κύριος; «Ἐάν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καί ὑμῖν ὁ Πατήρ ἡμῶν ὁ οὐράνιος. ἐάν δέ μή ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν, οὐδέ ὁ Πατήρ ἡμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶν».
Ὁ Κύριος μᾶς ζητᾶ νά ξεριζώσουμε ἀπό τίς ψυχές μας τό φοβερό πάθος τοῦ μίσους, τῆς ἔχθρας καί τῆς μνησικακίας. Μᾶς ἔκανε κακό ὁ ἀδελφός μας, ὁ φίλος μας, ὁ γείτονάς μας ἤ ἀκόμη καί ἕνας ἄγνωστος. Εἴτε ἀπό ἀπροσεξία καί ἄγνοια, εἴτε ἀπό σκοπιμότητα καί δολιότητα, τό κακό ἔγινε. Ἐμεῖς, ὅμως, ὡς Χριστιανοί, δέν μισοῦμε, δέν ἐκδικούμαστε, ἀλλά ἀκολουθώντας τό παράδειγμα τοῦ Κυρίου μας λησμονοῦμε, εὐεργετοῦμε καί συγχωροῦμε. Καί ἁμαρτάνουμε καθημερινῶς καί ὄχι μέ ἕνα, ἀλλά μέ πάμπολλα καί ἀναρίθμητα, φανερά καί κρυφά ἁμαρτήματα.
Ζητοῦμε συγγνώμη καί ἄφεσιν ἁμαρτιῶν ἀπό τόν Θεόν καί Αὐτός ὁλοπρόθυμα μᾶς τήν παρέχει, καί μᾶς ἀπαλλάσσει ἀπό κάθε ἐνοχή καί καταδίκη. Δίνουμε συγγνώμη γιά νά λάβουμε συγγνώμη. Ὅταν ἐλεοῦμε τούς συνανθρώπους μας, τότε καί ὁ Θεός θά ἐλεήσει ἐμᾶς.
Καί τώρα, ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, εἰσερχόμεθα στή Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Καιρός μετάνοιας, ἐξομολογήσεως καί θερμῆς προσευχῆς. Ἡ Κυριακή τῆς Τυρινῆς, καθώς καί ὅλη ἡ πρώτη περίοδος τοῦ Τριωδίου, τό προστάδιο, δηλαδή, τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, λήγει μέ τόν κατανυκτικό ἑσπερινό αὐτῆς τῆς Κυριακῆς. Ὁ Ἑσπερινός αὐτός λέγεται κατανυκτικός, διότι μέ τούς θείους καί ἱερούς ὕμνους καί τήν ὅλη διάταξή του δημιουργεῖ πένθος καί κατάνυξη στήν ψυχή τοῦ Χριστιανοῦ. Εἶναι ἡ θύρα πρός αὐτήν καί μέ τόν ἁρμόζοντα, εὐλαβῆ καί ἱερό τρόπο εἰσάγει τήν ψυχή στήν Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Μάλιστα ὁ σημερινός Ἑσπερινός τῆς Κυριακῆς τῆς Τυρινῆς λέγεται καί «συγχωρητικός», διότι στό τέλος δίνεται καί λαμβάνεται συγχώρηση ἀπ’ ὅλους τούς Χριστιανούς, πού παρακολουθοῦν τον Ἑσπερινό. Ὅλο τό ἐκκλησίασμα, πού ἀποτελεῖται ἀπό κληρικούς καί λαϊκούς μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιερέα, ἄν εἶναι παρών, ἀλληλοσυγχωρεῖται καί ἀπελευθερωμένο ἀπό μίση καί ἐχθρότητες εἰσέρχεται στό στάδιο τῶν πνευματικῶν ἀγώνων κατά τῶν παθῶν καί τῆς ἁμαρτίας.
Ἡ Μ. Τεσσαρακοστή εἶναι ὁ ἐρχομός τοῦ Χριστοῦ στή ζωή μας καί πάλι. Ὁ Κύριος δέν θέλει να ἀπολεσθεῖ κανένας ἀπό ἐμᾶς καί θυσιάζεται γιά τόν καθένα ἀπό ἐμᾶς. Ταυτόχρονα ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή εἶναι ἡ συνάντηση Θεοῦ καί ἀνθρώπου, πορεύεται ὁ Χριστός προς τόν πιστό, πορεύεται καί ὁ πιστός πρός τόν Χριστό. Ἐκεῖνος θυσιάζει τήν ζωή του σταυρούμενος, ὁ ἄνθρωπος θυσιάζει τόν παλαιό ἐαυτό του ἀγωνιζόμενος κατά τῶν παθῶν καί τῶν ἁμαρτιῶν του.
Οἰκείᾳ τῇ βουλήσει ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ προσφέρεται, οἰκείᾳ τῇ βουλήσει καλεῖται ὁ ἄνθρωπος νά προσφέρει τό θέλημά του, τήν ζωή του, τό εἶναι του. Πορεία, λοιπόν, πρός τόν Παράδεισο αποτελεῖ ἡ Μ. Τεσσαρακοστή, πορεία ἐπιστροφῆς στόν Θεό. Αὐτό εἶναι καί τό τελικό νόημα αὐτῆς τῆς Ἁγίας Περιόδου, πού καλούμεθα ἐν Χριστῷ νά ζήσουμε, δηλαδή ἡ αἰώνια συνάντηση μέ τόν Ἰησοῦ Χριστό. Αὐτή ἡ συνάντηση ἀποτελεῖ, τελικά, καί τήν ἔσχατη ἐλπίδα τοῦ ἀνθρώπου, τοῦ κοπιῶντος καί πεφορτισμένου ἀπό τά προβλήματα τῆς καθημερινότητας, πού, δυστυχῶς, συσσωρεύονται μέσα στίς κουρασμένες ψυχές τῶν ἀνθρώπων τῆς ἐποχῆς μας, οἱ ὁποῖοι βομβαρδίζονται ἀνελέητα ἀπό τά ἀπάνθρωπα διλήμματα τῆς ταραχώδους αὐτῆς περιόδου, πού βιώνουμε. Στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ ξαναβρίσκουμε τό χαμένο νόημα τῆς ζωῆς μας, γεμίζει ἡ ὕπαρξή μας, μεταμορφώνεται. Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος ἔχει περισσότερη ἀνάγκη ἀπό κάθε ἄλλη φορά τήν ἐσωτερική εἰρήνη καί γαλήνη, γιατί χωρίς αὐτές δέν μπορεῖ νά ἐπιβληθεῖ ἡ εἰρήνη σέ παγκόσμιο ἐπίπεδο.
Εἴθε ἡ κατανυκτική περίοδος τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς να ἑλκύσει ὅλους μας καί νά πληρώσει τίς καρδιές μας μέ τήν θείαν Χάριν τοῦ Τριαδικοῦ μας Θεοῦ. Καλό πνευματικό ἀγώνα. Ἀμήν.
** Ἀρχιμ. Εὐσέβιος Σπανός
Καθηγούμενος Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίας Λαύρας
